REGUŁA 10H ODCHODZI DO PRZESZŁOŚCI – CZAS NA ZMIANY!
Rada Ministrów RP przyjęła projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, co stanowi długo oczekiwaną zmianę w polskim prawodawstwie energetycznym. Nowelizacja ma na celu liberalizację zasad lokalizowania lądowych elektrowni wiatrowych i przyspieszenie procesów inwestycyjnych, co jest kluczowe dla zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w krajowym miksie energetycznym.
Inwestorzy oraz branża energetyki wiatrowej wiążą ogromne nadzieje z wprowadzeniem nowych rozwiązań – projekt ten ma przyśpieszyć budowę nowych instalacji, ale również wpłynąć korzystnie na stabilność i bezpieczeństwo systemu elektroenergetycznego.
Zakłada się, ze dzięki wprowadzonym zmianom o 26% zwiększy się powierzchni gruntów, na których będzie można realizować inwestycje w zakresie elektrowni wiatrowych co ma się przyczynić do powstania do 2030 r. 10 GW nowych mocy wiatrowych, a zatem podwojenia istniejących.
Projekt, przyjęty przez Radę Ministrów, trafił teraz do Sejmu, gdzie będą prowadzone dalsze prace legislacyjne mające na celu dopracowanie i finalizację zmian.
ZAKRES ZMIAN W USTAWIE O INWESTYCJACH W ZAKRESIE ELEKTROWNI WIATROWYCH
Nowelizacja ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych wprowadza szereg szczegółowych zmian, które mają na celu usprawnienie procesu lokalizacji i budowy elektrowni wiatrowych:
• Zniesienie zasady 10H
Dotychczas obowiązująca zasada 10H wymagała, aby budowa turbin odbywała się w odległości co najmniej dziesięciokrotności ich wysokości od zabudowań. Nowe przepisy całkowicie znoszą ten wymóg, ustalając minimalną odległość od zabudowy mieszkaniowej na poziomie 500 metrów. Rozwiązanie to ma umożliwić szybszą i bardziej elastyczną lokalizację inwestycji, co jest kluczowe przy realizacji ambitnych założeń rozwojowych sektora.
• Nowe odległości od terenów chronionych
Wprowadzane zmiany precyzują odległości lokalizacji turbin w stosunku do terenów chronionych. Minimalna odległość od granic parków narodowych zostaje ustalona na 1500 metrów, a od obszarów Natura 2000 – na 500 metrów. Nowelizacja określa te wartości w sposób jednoznaczny, co ma na celu lepsze zabezpieczenie siedlisk chronionych gatunków, takich jak ptaki i nietoperze.
• Zintegrowany Plan Inwestycyjny (ZPI)
Projekt przewiduje możliwość lokalizowania elektrowni wiatrowych na podstawie specjalnego, zintegrowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – ZPI. Ujednolicenie procesu planistycznego w ramach nowelizacji pozwoli na skrócenie czasu procedur administracyjnych oraz zwiększy przejrzystość i przewidywalność procesu inwestycyjnego.
• Udział społeczności lokalnych
Kolejnym istotnym elementem nowelizacji jest mechanizm udostępnienia co najmniej 10% mocy nowo budowanych turbin wiatrowych lokalnym społecznościom. Rozwiązanie to ma na celu wprowadzenie formy prosumeryzmu, umożliwiając mieszkańcom aktywny udział w produkcji zielonej energii oraz korzystanie z efektów transformacji energetycznej na poziomie lokalnym.
ZAKRES ZMIAN W INNYCH USTAWACH
Projekt nowelizacji nie ogranicza się jedynie do ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych – wprowadza również istotne zmiany w pozostałych aktach prawnych, które regulują funkcjonowanie odnawialnych źródeł energii:
• Doprecyzowanie mechanizmów wsparcia OZE
Wprowadzane są zmiany mające na celu uporządkowanie systemu wsparcia operacyjnego dla odnawialnych źródeł energii. Modyfikacje dotyczą m.in. ustalenia ceny zakupu energii na poziomie 100% referencyjnej ceny operacyjnej, zmiany współczynnika wsparcia dla instalacji zmodernizowanych oraz obniżenia progu minimalnego dostarczenia energii przez producentów, co ma zwiększyć konkurencyjność i efektywność całego systemu.
• Sumowanie mocy mikroinstalacji i magazynów energii
Projekt przewiduje zmiany w zasadach sumowania mocy mikroinstalacji i magazynów energii, co ma na celu zachęcenie prosumentów do instalowania magazynów o większej mocy. Dzięki temu nadwyżki energii będą magazynowane, co pozwoli na odciążenie sieci elektroenergetycznej i zwiększenie efektywności autokonsumpcji.
• Zmiana wymogów wydawania certyfikatów instalatorom OZE
W ramach projektu dokonuje się istotnej zmiany w procedurze certyfikacji instalatorów. Rezygnuje się z wymogu posiadania dyplomu ukończenia studiów kierunkowych, zastępując go obowiązkiem zdania egzaminu praktycznego, który kompleksowo sprawdzi umiejętności kandydata. Ma to na celu usprawnienie procesu certyfikacji oraz zwiększenie dostępności wykwalifikowanych instalatorów.
PODSUMOWANIE
Projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz zmian w innych aktach prawnych to kompleksowy krok w kierunku liberalizacji i usprawnienia rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce.
Wprowadzenie zniesienia zasady 10H, określenie precyzyjnych odległości od terenów chronionych, wdrożenie Zintegrowanego Planu Inwestycyjnego, a także mechanizmy wsparcia lokalnych społeczności, stanowią fundamenty dla dynamicznego rozwoju sektora energetyki wiatrowej. Równocześnie zmiany w ustawach o OZE i Prawie Energetycznym mają na celu poprawę weryfikacji danych, ułatwienie transportu biogazu, doprecyzowanie systemów wsparcia oraz modernizację procedur certyfikacyjnych, co razem przyczyni się do osiągnięcia krajowych celów energetycznych.
Kancelaria von Zanthier&Dachowski będzie uważnie śledzić dalsze prace legislacyjne nad projektem i regularnie informować o wprowadzanych modyfikacjach, wspierając inwestorów w dostosowywaniu się do nowych regulacji.